لە ساڵیادی یەکێتیدا.. ئەو ڕاستیانەی پێویستە ئاماژەیان پێبکرێت!

کــارۆخ خــۆشناو


01/06/2021

سەرەتا یادی (46) ساڵەی دامەزراندنی (یەکیەتی نیشتیمانی کوردستان) بەرز و پیرۆز بێت.

1- پێشەکی:

ڕەنگە ئەم وتارە بە دڵی کەمینەیەکی خەڵک نەبێت، کە نانیان لە دووبەرەکییە، بەڵام پێموایە بە دڵی زۆرینەی خەڵک دەبێت، ئەو خەڵکانەی ئەم وتارەشیان بە دڵ نییە ئازادن، بەڵام گرنگە هەموولایەکمان بەخۆداچوونەیەک بکەین لە پێناو تێپەڕاندنی قۆناغی (ڕق و کینە) و گەیشتن بە قۆناغی بیرکردنەوە لە (بەرژەوەندی گشتی) کۆمەڵانی خەڵکی کوردستان.

2- نووسین بەرپرسیاریەتییە:

پڕۆسەی نووسین بۆ هەموو نووسەران بەگشتی و بەتایبەتی بۆ نووسەرە (ڕۆشنبیر و ئەکادیمییەکان) بەرپرسیاریەتێکی گەورەیە، چونکە کە دەنووسین دەبێت بزانین چی دەنووسین و کە قسەش دەکەین دەبێت بزانین چی دەڵێین! هەروەها دەبێت بزانین کاریگەری نووسین و قسەکانمان لەسەر کۆمەڵگە چی دەبن.

بۆیە کاتێک وشەیەک دەنووسین، پێویستە هەوڵ بدەین ڕێز لە متمانەی خەڵک و خوێنەر بگرین، لەوەش گرنگتر پێویستە کەسانی ڕۆشنبیر و ئەکادیمی لە ڕێگای ڕاست و ئەمانەتی زانستی لانەدەن، چونکە ڕاستییەکی تاڵ باشترە لە درۆیەکی شیرین.

3- پێشکەوتن و تەبایی دوو ڕووی یەک دراون:

لە خولەکانی پێشووی سەرۆکایەتی هەرێمدا تەباییەکی تەواو هەبوو لە نێوان سەرۆکی پێشوی هەرێم جەنابی (کاک مەسعود) لەگەڵ جێگری سەرۆکی پێشووی هەرێم جەنابی (کاک کۆسرەت)، هەروەها لەم خولەی ئێستای سەرۆکایەتی هەرێمیشدا تەباییەکی تەواو هەستی پێدەکرێت لە نێوان جەنابی سەرۆکی هەرێم (کاک نێچیرڤان بارزانی) و جێگرانی سەرۆکی هەرێم جەنابی (کاک شێخ جەعفەر شێخ مستەفا) و جەنابی (کاک مستەفا سەید قاد) هەروەها سەرۆکایەتی هەرێم بووەتە چەتری کۆکەرەوەی هەموو دەنگ و ڕەنگە جیاوازەکانی کۆمەڵگەی کوردستان.

هەر بە هەمان نەفەسی یەکڕیزی و (تیم وۆرک) تەباییەکی بەهێز لە کابینەی نۆیەمی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە سەرۆکایەتی جەنابی (کاک مەسرور بارزانی) و جێگری سەرۆکی حکومەت جەنابی (کاک قوباد تاڵەبانی) هەستی پێدەکرێت و بەهەمان شێوەش تەباییەکی بەهێز لە هەڕەمی سەرەوەی سەرۆکایەتی پەرلەمانی کوردستاندا هەیە.

 ئەگەر چاوێک بە مێژووی ئەمەریکا و ئەوروپاشدا بخشێنین، دەبینین دوای شەڕی ناوخۆیی (وڵاتانی ئەوروپا و ئەمەریکا) هەڵوەستەیەکی جدیی و بەخۆداچوونەوەیەکی ڕیشەییان کردووە، تاکو گەیشتوونەتە ئەو باوەڕەی کەوا بە یەکڕیزی و تەبایی (ناوخۆیی) پێشکەوتن و سەرکەوتن دروست دەبێت، بەم شێوەیە ئەمەریکا بووەتە ئەو (سوپەر پاوەر) و زلهێزەی کەوا هەموو جیهان بەڕێوەدەبات، وڵاتانی ئەوروپاش وەک (فەرەنسا و بەریتانیا و ئەڵمانیا... هتد) دوای شەڕێکی (200) ساڵە، ئاشتییان بەرقەرارکرد، چونکە زانیان هێز و پێشکەوتنی هەموویان لە ئاشتی و تەباییدایە، دواتر یەکیەتی ئەوروپاشیان دروستکرد و دراوێکی یەکگرتووشیان دەرکرد بەناوی (یۆرۆ) لە ئەنجامدا هەموویان براوە بوون.

لەم چوارچێوەیەدا پێویستە هەمیشە ئەو راستییەمان لەبەر چاو بێت کەوا ئەو پێشکەوتن و سەقامگیریەی (هەرێمی کوردستان) لەچاو عێراق و ناوچەکە، دەگەڕێتەوە بۆ ئەو تەبایی و یەکڕیزیەی نێوان (پارتی و یەکیەتی) چونکە پێشکەوتنی هەر وڵاتێک، ڕاستەوخۆ بەندە بە سەقامگیری (سیاسی و ئابووری و کۆمەڵاتی) ئەو وڵاتە، کەواتە دەتوانین بڵێین (پێشکەوتن و تەبایی) دوو ڕووی یەک دراون.

4- لە ساڵیادی دامەزراندنی (یەکیەتی نیشتمانی کوردستان)دا:

ئەوەندەی من لە بەرنامە و نەهجی خوالێخۆشبوو جەنابی (سەرۆک مام جەلال) تێگەیشتووم، بە تایبەت لە پازدە ساڵی کۆتایی تەمەنیدا (واتە لە دوای ڕێکكەوتنی واشنتن لە ساڵی 1998) هەمیشە لەگەڵ جەنابی (سەرۆک مەسعود بارزانی)دا خەریکی سازکردنی زەمینەیەکی لەبار بوون، بۆ تەبایی و یەکڕیزی لە نێوان لایەنە سیاسییەکانی کوردستان بەگشتی و لە نێوان (یەکیەتی و پارتی) بەتایبەتی، هەر لەو پێناوەشدا بوو جەنابیان لە ڕێکەوتی (2007/7/7) رێكکەوتنی ستراتیژیان واژوو کرد.

کەواتە ئەگەر بە عەقڵێکی کراوە خوێندنەوەیەکی ئەکادیمی بۆ بارودۆخی کوردستان بکەین، دەبینین لە قۆناغەکانی پێشوودا سەلمێنراوە کەوا نزیکی لایەنە سیاسییەکانی کوردستان لە بەرژەوەندی خەڵکی کوردستانە، لەو پێناوەشدا ڕەنگە هەموو لایەنەکان پێویستیان بە سازشکردن هەبێت لەسەر بەشێک لە ماف و داواکارییەکانیان، ئەویش لەپێناو گەیشتن بە سازانی نیشتمانی، بۆیە لە ئێستاشدا کە بارودۆخی ناوچەکە هەستیارە، خەڵکی کوردستان هیواخوازە ئەو تەباییەی جاران بگەڕێتەوە، تەباییەک وێنەکانی لە یادەوەری هەمووماندا ماون کاتێک ڕەوانشاد (سەرۆک تاڵەبانی) لەسەر ڕاسپاردەی (سەرۆک بارزانی) سەرۆک کۆماری عێراق بوو، لە هەمان کاتدا سەرۆک بارزانیش لەسەر ڕاسپاردەی سەرۆک تاڵەبانی سەرپەرشتی کۆبوونەوەکانی هەردوو مەکتەبی سیاسی (یەکیەتی و پارتی) دەکرد.

لەم قۆناغەشدا گرنگە داڕێژەرانی بڕیاری (یەکیەتی و پارتی) هەوڵبدەن پابەند بن بە هەمان نەفەس و ئاراستە و نەهجی هەردوو سەرۆک تاکو دڵنیایی بدەنە شەقامی هەرێمی کوردستان کەوا داهاتووی ئەم هەرێمە گەش و ڕووناک دەبێت، چونکە ڕوون و ئاشکرایە هەموو دەستکەوتەکانی ڕابردوو لە ئەنجامی تەبایی و یەکڕیزی لایەنه‌ سیاسییەکان بەگشتی و (یەکیەتی و پارتی) بەتایبەتی بەدەست هاتوون.

لە کۆتاییدا پێویستە ئەو ڕاستیە بزانین کەوا خەڵکی کوردستان شایەنی خزمەتی زیاترن، چونکە بە شەوقەوە (شەو و ڕۆژ) دەخەنە سەر یەک لە پێناو گوێبیستی هەواڵێکی خۆش لە نێوان ئەم دوو لایەنە سەرەکییەدا، بۆیە گرنگە لەم قۆناغەشدا سەرکردایەتی سیاسی کوردستان هەوڵی خۆیان چڕ بکەنەوە تاکو دڵنیایی بدەنە خەڵکی کوردستان، دڵنیاییەک هاوشێوەی دڵنیایی سەردەمی ڕەوانشاد جەنابی (سەرۆک مام جەلال تاڵەبانی) تاکو لایەنە سیاسیەکان پشگیری لە هەوڵەکانی جەنابی (سەرۆک مەسعود بارزانی) بکەن بۆ ڕێکخستنەوەی ناوماڵی کورد و یەکخستنەوەی گوتاری نیشتمانی کوردستان، چونکە لەم قۆناغەدا قورسایی کێشەکان کەوتۆتە سەر شانی جەنابی (سەرۆک مەسعود بارزانی) بەهۆی غیابی هەردوو ڕەوانشاد (جەنابی سەرۆک تاڵەبانی و جەنابی کاک نەوشیروان مستەفا) هەروەها گرنگە لەم قۆناغەشدا خەڵکی ئەکادیمی و لایەنە سیاسییەکانیش هەماهەنگ بن لەگەڵ سەرۆکایەتیەکانی (هەرێم) و (پەرلەمان) و (حکومەت) و (دادوەری) لە پێناو نووسینەوەی (دەستوورێکی هاوچەرخ و مەدەنی) بۆ هەرێمی کوردستان، بە مەبەستی بەهێزکردن و ڕێکخستنەوەی دام و دەزگا مەدەنی و سەربازییەکان و دانانی سنوورێکی دەستووری بۆ هەرسێ دەسەڵاتی (یاسادانان و بەڕێوەبردن و دادوەری) چونکە دڵنیام ئەم هەنگاوە دەبێتە هۆی شادکردنی ڕۆحی هەڤاڵ (جەنابی مام جەلال و هەموو شەهیدانی ڕێگای ڕزگاری کوردستان) هەروەها ئەم هەنگاوە لە بەرژەوەندی گشتی خەڵکی کوردستاندا دەبێت بە هەموو دەنگ و ڕەنگە جیاوازەکانەوە، کوردستانیش خاکێکی بە پیت و بەرەکەتی هەیە و بەشی هەموولایەک دەکات و جێگای هەمووشمانی تێدا دەبێتەوە، دەستووریش دەبێتە (نەخشە ڕێگا) و (سەنگی مەحەک) کە بە هۆیەوە دەتوانرێت داهاتوویەکی (گەش و پڕشنگدار و دادپەروەر) بۆ نەوەکانی ئێستا و داهاتووی هەرێمی کوردستان فەراهەم بکرێت.

 

٭ کــارۆخ خــۆشناو

(سەرۆکی ئەنیستیتۆی توێژینەوەی ئەمەریکی-کوردی)