لە ماوەی نێوان كۆنفرانسی پار ٩٩ ساڵەی لۆزان لە ٢٠٢٢/٧/٢٤ كە ئامادەكاری بوو بۆ كۆنفرانسی ١٠٠ ساڵەی لۆزان لەلایەن كوردەوە، توركیا هەموو هەوڵەكانی بە نهێنی لەڕێگەی پەیوەندییە شاراوەكانییەوە چڕكردەوە كۆنفرانسی ١٠٠ ساڵەی لۆزان ٢٢-٢٣- ٢٠٢٣/٧/٢٤ نەبەسترێت.
سێ جار ئەو هۆڵەی بڕیار بوو كۆنفرانسەكەی تیا ئەنجام بدرێت، وەرگیراو هەڵوەشایەوە. "ئەو ھۆڵەی گفتوگۆو رێكەوتنامەی لۆزانی تیا كرا".
بیانووی بڕیاربەدەستانی سویسراو بەتایبەتی شارەوانی شاری لۆزان ئەوەبوو توركیاش داوای كردووە لەهەمان هۆڵ كۆنفرانس ئەنجام بدات.
ئاكام لە هۆڵێكی تر كۆنفرانس ئەنجام درا.
بۆ یەكەم جار لەمێژوودا بەو ژمارەو بەو ئاستە ٥٧ پارت و رێكخراوی سیاسی لەسەر ئاستی هەر چوار بەشی كوردستان و رەوەندی كوردستانی بەشدار بن و وتارو وتەی خۆیان هەبوو لەسەر پرسێكی چارەنووسساز.
ئەو چەند لایەنە كوردستانییەی نەهاتبوون بانگهێشت كرابوون پێشتر، چ بەسەردانیكردنیان چ بە ناردنی پەیام بۆیان. خۆزگا بەشدار بونیایە، یا لە داهاتوودا بەشدار ببن. لە كۆنفرانس تا ئاستێكی باش هاوسەنگی راگیرا لە گوتاری هاوبەشی كوردستانی و فرە رەنگی و یەك ستراتیژیی.
ئاڵای كوردستان رەمزو سیمبوڵی نەك هەر چوار بەشی كوردستانە، بەڵكو هێمای نیشتمانی هەموو نیشتمانپەروەرێكی كوردستانییە.
هیچ كارێك بێ سەرنج و تێبینی نابێت، بەتایبەتی بۆ كوردو لە دۆخێكی ئاوا دابڕاودا.
بەڵام كاتێك نیاز هەبێ لە بایەخی ئەو چالاكییە سیاسییە دیبلۆماسییە گرنگە كەم بایەخ بگیرێت گۆشەیەك هەر دەدۆزرێتەوە بۆ قورنچك گرتن لێی.
دەبوو پارتی دیموكراتی كوردستان لەوێ بەشدار بوایەو هەر پرۆژەو رەخنەیەكی هەیە رووبەڕوو ئاراستەی بكردایە. هەرچەندە چەند كادرێكیان بە نوێنەرایەتی یەكێتی پەرلەمانتارانی كوردستان هاتبوون و بەشدار بوون، جێی دڵخۆشی بوو، بۆ خۆم هانم دان كە چوونەوە داوا لە پارتی و سەركردایەتییەكەی بكەن بێن دابڕاو نەبن لەم چالاكییانەو، لە ناو كۆنگرەی نەتەوەیی كوردستان جێ بگرن. بۆ ئەوەی ئەگەر هەژموونی لایەنێكیش ئەگەر هەبێ كاڵ بكرێتەوەو هەژموونی فرە رەنگی نیشتمانی و كوردستانی بەیەكەوە بەرقەرار بكەین، چونكە پێكەوە بەهێزین.
نەدەبوو پارتی بەو كەرنەڤاڵە نیشتمانی و كوردانەیە سەغڵەت ببن، دەبوو ئەو راگەیەنراوەی دەریانكردووە دژی كۆنفراس، لە سەد ساڵەی لۆزاندا ئاراستەی داگیركەرانی كوردستان بكەن كە تا ناو هەناوی هەرێمی كوردستانی داگیركردووەو داوای بردنی هەرێمی كوردستان دەكەن لە ژێر ناوی گەڕانەوەی ویلایەتی موسڵ بە پشتبەستن بە میساقی میللی!.
بەڵێ سەرنج لەسەر چەند بڕگەیەكی كۆنفراسی سەد ساڵە هەبوو، بەڵام لە شوێنی و خۆی لەكاتی خۆی رەخنەكان گیران، بەڵام نەك وەك ئەوەی هەنگوین لە كونە داردا دۆزرابێتەوە بەبێ هەڵا!
ئەركی هاوبەشی هەموو رەوتێكی كوردستانییە قۆناغێكی نوێ دەست پێبكەین و هەنگاو پێكەوە هەڵبێنین و ئاراستەی ئەم خەباتە فراوانە دیبلۆماسییە بەرفراوانتر بكەین.
با پێكەوە گفتوگۆی ئەم جیاوازیانە بكەین، با پێكەوە رەخنە لە خۆمان بگرین، با پێكەوە رووبەڕووی یەك ببینەوەو ئەو درمە بكوژین، با نەخۆشییەكە دەستنیشان بكەین ئەو دەردەی ناو هەناومان " دەردی خۆخۆری" لەگەڵ لۆزاندا ریسواو ئاوا بكەین.
كورد چیتر نابێ و ناكرێ و ناشێ بەم فۆرمە بمێنێتەوە، نابێ گەورەترین نەتەوەی بێ دەوڵەت لەدەرەوەی مێژوو بمێنێتەوە.
ئاڵای كوردستان فەرمیەتی دەستوری وەرگرتوە لەناو دەوڵەتی عیراقدا.
وڵاتان بە فەرمی و رێزەوە لە مەراسیم و پرۆتۆكۆڵەكان دایدەنێن. لە پەرچەمی هەموو حزبەكان بەهای زیاترە.
بیری
بەڵام لە ئاڵا گرنگتر كوردو كوردستانە، دەستگرتنە بەبەها پیرۆزەكانی خەباتەوە.
چونكە لە سایەی ئەو ئاڵایەدا بە دروشمی كوردایەتی بێ پێزو تێزەوە لادان و لابەلایی زۆر كراو دەكرێت.
لەسەد ساڵەی لۆزاندا پێویستە زمان و گوتارو كردارمان بگۆڕین و چیتر ئاو نەكرێت بە ئاشی داگیركەراندا.
ئەو رۆژگارەی شەریف پاشای خەندان خەونە گەورەكەی كوردی بردە كۆنگرەی ئاشتی پاریس و گەیاندییە سیڤەر كەم نەبوون لە ناوەوە راپۆرتیان لەسەر نووسی پلارو توانجیان لێ دەگرت بە دنەی كەمال ئەتاتورك لێی كەوتنە سەنگەرو، دەیانوت ئەو دەیەوێت دەوڵەت بۆ خۆی و، خۆی ببێ بە سەرۆكی دەوڵەت. هاواریان گەیاندە باب و لعالی و وتیان ئێمە بێبەرین لە ئەو لەو پرۆژەیەو ئەمانەوەی لەناو توركیا بژین و دەوڵەتمان ناوێت.