ئه‌وه‌ی له‌باره‌ی نه‌شته‌رگه‌ری جوانكاری لووت نه‌تزانیوه
ڕاچڵه‌كین-
دوو جۆر نەشتەرگەری جوانکاری لووت هەیە، یەکەم، نەشتەرگەری ڕێککاری لووت: کە تیایدا شێوە و کاری لووت چاک دەکرێتەوه و دووەم ، نەشتەرگەری جوانکاری لووت : کە تیایدا شێوەی لووت جوانتر دەکرێت.
لە نەشتەرگەری ڕێککاری لووت ئەمانەی لای خوارەوە ڕێک دەکرێتەوه، دكتۆر دیلان پسپۆڕی نەشتەرگەری قورگ و لووت و گوێ له‌م بابه‌ته‌دا زانیاری زیاتر له‌باره‌ی ئه‌م نه‌شته‌رگه‌ریه باوه ده‌داته هاوڵاتیان.
برین و بەرکەوتن، شێواوی زگماکی، کێشەی هەناسەدان، نەشتەرگەرییەکی سەرنەکەوتوو کە پێشتر کرابێت، لە نەشتەرگەری جوانکاری دا لەسەر حەز و ویستی نەخۆشەکە لووتەکە جوانتر دەکرێت.
لە نەشتەرگەری ڕێککاریدا بڕیاری ئەنجامدانی نەشتەرگەرێکە لای پزیشکە، بەڵام لە نەشتەرگەری جوانکاری دا لای نەخۆشەکەیە.
زۆر جار هەردوو جۆرە نەشتەرگەرێکە لە یەک نەشتەرگەریدا کۆدەکرێتەوە کاتێک کە نەخۆشەکە کێشەی جیوب و کۆڵەکەی لووتی هەبێت و لە هەمان کاتدا حەز بە جوانکاری بکات.
لە بیر نەکەین کە جوانکاری و ڕێککاری لووت نەشتەرگەرین، واتا کێشە و ماکەکانی نەشتەرگەریان بەسەردا دەسەپێت بە شێوەیەکی گشتی، وەک خوێن بەربوون، هەوکردن، سەرنەکەوتوویی نەشتەرگەرێکە وزۆر جار ئەبیستین کە نەخۆش داوای گەرەنتی لە پزیشک دەکات سەبارەت بەنەشتەرگەرێکە، بەڕێزان گەرەنتی لە نەشتەرگەری دا بە هیچ شێوەیەک بوونی نیە، چوونکە پڕۆسەی چاکبوونەوە لە دوای نەشتەرگەری پەیوەندی بە کاردنەوەی لەشی نەخۆش بۆ بەرکەوتن هەیە وە هەندێ فاکتەری دیکە .
نەشتەرگەری جوانکاری و ڕێککاری لە چ تەمەنێک دا دەکرێت ؟
- نەشتەرگەری جوانکاری لە دوای وەستانی گەشەی لەش دەکرێ، واتا دوای تەواو کردنی ۱۸ساڵ.
- نەشتەرگەری ڕێککاری دەکرێت لە خوار ۱۸ ساڵیەوە بکرێت گەر پزیشک بە پێویستی زانی بۆ تەندروستی نەخۆشەکە.
لە نێر و مێ دا نەشتەرگەری ڕێککاری و جوانکاری هەمان شتە لەگەڵ ڕەچاوکردنی هەندێک تەکنیکی وورد لە نەشتەرگەرێکەدا.
بە شێوەیەکی گشتی نەشتەرگەرێکە بە بێهۆشکاری گشتی (بەنجی عام ) دەکرێت، وە بەنجی مەوزعی دەکرێت بەکاردێت لە هەندێک حالەتی سنووردار.
کەی ئەنجام وشێوەی کۆتایی لووتەکە دەردەکەوێت؟
به‌گشتی 6 مانگ لە دوای نەشتەرگه‌ریه‌كه ئه‌نجام و شێوه‌ی كۆتایی نه‌شته‌رگه‌ریه‌كه ده‌رده‌كه‌وێت و بوونی ئاوساوی و شینبونەوەی دەموچاو لە دوای نەشتەرگەری پەیوەندی بە کاردنەوەی لەشی نەخۆش هەیە بۆ بەرکەوتن وە لە هەروەها جۆر وشێوازی نەشتەرگەرێکە.
بەکارهێنانی پڵیتە و قاڵب لە نەشتەرگەریدا:
پڵیتە بریتی یە لە پارچە قوماشێکی تایبەت ( گۆز) یان (شاش ) کە دەخرێتە ناو کونە لووتەوە دوای نەشتەرگەرێکە بە ئامانجی وەستانی خوێن بەربوون و کۆنەبوونەوە و نەهاتنە دەرەوەی خوێن لە کونە لووتەوە. هەروەها بوونی پڵیتە ڕۆڵێکی باش دەبینێت لە ڕاگرکردنی کۆڵەکەی لووت لە دوای نەشتەرگەری.
قاڵب بریتیە لە دوو پارچە پلاستیک ( لاستیک ) دەخرێتە ئەملاولای کۆڵەکەی لووت دوای نەشتەرگەری، ئامانج لێی ڕاگرکردنی هەیکەلی کۆڵەکەی لووتە.
بە شێوەیەکی گشتی بەکارهێنانی پڵیتە و قاڵب باشترە بۆ ڕاگرکردنی لووتەکە و دەرکەوتنی بە شێوەیەکی جوانتر و کاراتر لە دواییدا.
پڵیتە بۆ ماوەی ۲ بۆ ۳ ڕۆژ لە لووتد ئەمێنێتەوە، وە قاڵب بۆ ماوەی ۷ بۆ ۱٠ ڕۆژ ئەمێنێتەوە و قاڵبی دەرەوەی لووت ( گەچ یان پلاستیک ) ۷ بۆ ۱٠ ڕۆژ ئەمێنێتەوە.
چەند خاڵێکی گرنگ:
1- مەرج نیە ئەو شێوە لووتەی کە لە کەسێک دەگونجێت وجوانبێت مەرج نیە لە کەسێکی دیکە بگونجێت و جوانبێت.
2- لووت بەتەنها سەیر ناکرێت و مامەڵەی لەگەڵ ناکرێت چونکە لووت بەشێکە لە ستراکچەری دەموچاو ، بۆ نموونە لووتی بچووک و کورت بۆ دەموچاوی گەورە و درێژ ناگونجێت وە بە پێچەوانەشەوە.
3- لە بیر نەکەن کە لووت بۆ هەناسەدانە ، ڕێکوپێکی کارەکەی لە پێش شێوە و جوانیە.
4- پێش ئەنجامدانی نەشتەرگەرێکە پێویستە کەسەکە بیر لەوە بکاتەوە کە ئەم نەشتەرگەرییە بۆ دەکات ،ئایا نه‌شته‌رگه‌ریه‌كه پێویستیە ؟ حەزی کەسەکەیە ؟ حەزی کەسێکی نزیکە ؟ چاولێکەرییە ؟ ڕۆشتن لەگەڵ مۆدەیە؟
هەر بابەتێک لەمانە کاریگەری ئەبێت لەسەر ئەنجامی نەشتەرگەرێکە لە لایەن نەخۆشەکەوە.
5- هاوڵاتی بەڕێز هەر پرسیارێکت هەیە پێش نەشتەرگەرێکە لە پزیشکەکەتی بکە، گوێ لە قسەی کەسی دیکە مەگرە، تاکە کەس کە وەڵامی گونجاو و درووستی پرسیارەکانتی لایە پزیشکەکەتە.
6- وێنەگرتنی دەموچاوی نەخۆشەکە پێش و پاش نەشتەرگەرێکە زۆر گرنگە بۆ هەردوو لا، پزیشک و نەخۆش.