ئاژانسی بی بی سی بەریتانی راپۆرتێکی لەبارەی "گەورەترین قاچاغچی داواکراو لە ئەوروپا" بڵاوکردووەتەوە، کە ئەویش کەسێکی کوردی باشووری کوردستانە بەناوی بەرزان مەجید، ناسراو بە "دووپشك".

پەیامنێرێکی بی بی سی لەگەڵ هاوەڵێکیدا، بەدوای بەرزان مەجیددا دەچن و سۆراغی دەکەن، لە راپۆرتەکەیاندا هاتووە، بۆ ماوەی چەند ساڵێک، بەرزان مەجید و باندەکەی بەشێکی زۆری قاچاخی مرۆڤ و پەڕینەوەی کۆچبەرانیان لە کەناڵی ئینگلیزەوە بۆ بەریتانیا بە بەلەم و بارهەڵگرەوە کۆنترۆڵکردبوو.

لە ساڵی 2018ەوە تا ئێستا زیاتر لە 70 کۆچبەر لە کاتی بەزاندنی ئەم ڕێگایە بە بەلەم گیانیان لەدەستداوە. مانگی ڕابردوو پێنج کەس لە کەناراوەکانی فەرەنسا خنکاون کە کچێکی تەمەن حەوت ساڵانی تێدابوو.

بەرزان مەجید ژمارەیەکی زۆر لە پەنابەری پەڕاندووەتەوە بۆ بەریتانیا، لە گفتوگۆکەیدا دەڵێت، "نەمژماردووە، هەزار، رەنگە دە هەزار کەسم ناردبێتە بەریتانیا."

قاچاخچییەکان 6 هەزار پاوەند وەردەگرن بۆ هەر کەسێک کە بە بەلەم لە کەناڵی ئینگلیزی بپەڕێتەوە و بە لەبەرچاوگرتنی ئەوەی کە نزیکەی 30 هەزار کەس تەنها لە ساڵی 2023دا ئەم بڕە پارەیەیان داوە، قازانجی ئەم چالاکییە دیارە.

کاتێک پۆلیسی بەریتانیا کۆچبەرانی نایاسایی دەستگیر دەکەن، یەکەم شت کە دەیکەن مۆبایلەکانیان دەبەن بۆ گەڕان بەدوای پەیوەندییەکانیاندا.

لە ساڵی 2016ەوە ژمارەی ئەو کۆچبەرانەی کە لە کەناڵی ئینگلیزی دەپەڕنەوە و ئەو زانیاریانەی لە مۆبایلەکانیانەوە بەدەست دەهێنرێن بەردەوام لە زیادبووندایە.

لە زۆرێک لەو مۆبایلانەدا ناو و ژمارەی پەیوەندی کەسێک بە ناوی "دووپشک" تۆمارکراوە.

بی بی سی بەمجۆرە بەرزان مەجید دەناسێنێت: لە ساڵی 2006 لە تەمەنی 20 ساڵیدا، بەرزان مەجید لە پشتی بارهەڵگرێکدا بە قاچاخ دەگوازرێتەوە بۆ ئینگلتەرا.

هەرچەندە داواکارییەکەی بۆ مانەوە لە بەریتانیا ڕەتکرایەوە، بەڵام بۆ ماوەی چەند ساڵێک لەو وڵاتە مایەوە، بەهۆی هەڵگرتنی چەکی نایاسایی و فرۆشتنی مادەی هۆشبەر چەند ساڵێکی لە زینداندا بەسەر برد.

دواجار لە ساڵی 2015 رەوانەی عیراق کرایەوە و هاتنی بۆ بەریتانیا قەدەغە کرا.

دوای ماوەیەکی کەم، پێدەچێت بەرزان مەجید تۆڕێکی بازرگانیکردنی بە مرۆڤەوە لە برا گەورەکەیەوە بە میرات گرتبێت. لەو کاتەدا براکەی لە بەلجیکا سزای زیندانی بەسەر دەبرد.

بەرزان مەجید وەک بەڕێوەبەری ئەم تۆڕە بە "دووپشک" ناسرا.

لە نێوان ساڵانی 2016 بۆ 2021 بەشێکی زۆری بازرگانی بازرگانی مرۆڤ لە نێوان ئەوروپا و بەریتانیا لە دەستی گروپی دووپشک بوو.

دوو ساڵ ئۆپەراسیۆنی نێودەوڵەتی پۆلیس پاش دوو ساڵ توانییان 26 ئەندامی تۆڕەکە دەستگیربکەن، لە دادگاکانی بەریتانیا و فەرەنسا و بەلجیکاش سزای خۆیان وەربگرن.

بەڵام دووپشک توانی لە کاتی خۆیدا هەڵبێت و لە پۆلیس هەڵبێت.

دواتر دۆسیەیەکی لەسەر تۆمار کرا و بە غیابی لە بەلجیکا دادگایی کرا. دادگا ناوبراوی بە 121 تۆمەتی بازرگانیکردن بە مرۆڤەوە تاوانبار کرد و لە مانگی تشرینی یەکەمی 2022دا سزای 10 ساڵ زیندانیکردن و غەرامەی 968 هەزار یۆرۆی بەسەردا سەپێندرا.

بی بی سی لە راپۆرتەکەیدا دەڵێت، لەو کاتەوە شوێنی دووپشکەکە نادیار بوو، و ئەمە ئەو نهێنییە بوو کە هەوڵمان دەدا ئاشکرای بکەین. کە دواتر دەچنە تورکیا تاوەکو چاویان پێی بکەوێت.

دووپشک بە پەیامنێرەکەی بی بی سی وت، تا ساڵی 2015 لە شاری نۆتینگام ژیاوە و دواتر لە بەریتانیا دیپۆرتکرایەوە. ئەو ڕەتیکردەوە دەستی لە بازرگانیکردن بە مرۆڤەوە هەبێت.

لە تورکیا تەنها لە رێی تەلەفۆنەوە قسەیان لەگەڵ کردووە. لەوێدا بە تۆنێکی ناڕەزایی بەتەلەفۆن پێی وتوون: "ئەم قسانەی لەسەر من دەکرێت راست نییە! ئەمانە تەنها تۆمەتێکی میدیاییە”. 

لە تورکیا ناتوانن چاویان پێی بکەوێت. دواجار و دوای گەڕانێکی زۆر، پەیامنێرەکەی بی بی سی و هاوەڵەکەی، دێنە هەرێمی کوردستان و دووپشک لە شاری سلێمانی دەبینن و گفتوگۆی لەگەڵ دەکەن.

پەیامنێرەکە دەڵێت، بانگهێشتی هاوەڵەکەمی کرد بۆ ئەوەی سەردانی دوکانێکی ئاڵوگۆڕی دراو بکات لە شاری سلێمانی، کە بەوتەی خۆی وتی لەوێ کارەکەی بەڕێوەدەبات.

هەروەها دووپشک پێیانی وتووە، لە نێوان ساڵانی 2016 بۆ 2019 یەکێک بووە لە دوو کەسە سەرەکییەی کە قاچاغچێتی لە بەلجیکا و فەرەنسا بەڕێوەبردووە. دانی بەوەدانا کە لەو ماوەیەدا ملیۆنان دۆلاری بازرگانی کردووە.

پەیامنێرەکەی بی بی سی دەڵێت، دواجار ئێمە زانیارییەکانمان لەگەڵ دەسەڵاتە پەیوەندیدارەکان بۆ بەریتانیا و ئەوروپادا خستەروو.

ئان لوکۆڤیاک، داواکاری گشتی بەلجیکا کە دەستی هەبووە لە سزادانی دووپشک، تا ئێستاش هیوادارە لە عێراقەوە ڕادەستی بەلجیکای بکات.

داواکاری گشتی بەلجیکا وتی: "گرنگە بۆ ئێمە ئاگاداری بکەینەوە کە ناتوانێت هەر تاوانێک بیەوێت بیکات و دواتر بەبێ سزا بەسەریدا تێپەڕێت، ئێمە دواجار هەر دەستگیری دەکەین."