راچڵەكین-

بەرپرسی هێزەكانی 70ی هێزی پێشمەرگە لەبارەی كشانەوەی هێزە شەڕكەرەكانی  ئەمریكا لەعیراق دەڵێت، دەبێت كورد خۆی ئامادە بكات بۆ هەموو ئاڵوگۆڕێك.

مستەفا چاوڕەش، لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ بەشی كوردی دەنگی ئەمریكا، سەبارەت سەردانەكەی بریت مەكگۆرگ بۆ عیراق و هەرێمی كوردستان، رایگەیاند:" من زۆر مەعلوماتی هاتنی (برێت مەكگۆرك) م نییە بەڵام هەموو هاتنێك پەیامێكی لەگەڵدایە دیارە كە هاتووە عیراقییەكانی بینیووە، سەرۆكی هەرێمی بینیووە، كاك (بافڵ) ی بینیووە واتە لایەنە سیاسیەكانی بینیووە لەهەموو حاڵەتێكدا ئەگەر ئەو بێتو نەیەت دەبێت سەركردایەتی كورد نەخشەی خۆی هەبێت و بەرنامەی هەبێت چونكە ئەوە دەمێكە شیعەكان هەندێكیان هەڕەشە دەكەن و دەڵێنلە 31-12 ئەگەر نەكشێتەوە وادەكەین و وادەكەین ئەمەریكاش ئەوە چارەنوس و بارودۆخی خۆیەتی، ئەوەی من گوێم لێبوو لە سەكردەی هێزەكانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە تەلەفزیۆنیش بینیم دەڵێت ئێمە 2500 ئەهێڵینەوە و ناكشێینەوە بەهەرحاڵ سەركردایەتی كورد ئەگەر هەموو ئامادەكاریەكمان نەبێت چونكە بارودۆخی عێراق ناسەقامگیرە هەڵبژاردن كراوە و حكومەت پێكنەهاتووە لەبەرئەوە هاتنەكەی برێت مەكگۆرك بێگومان پەیامی تێدایە ئەگەر شتێكی نهێنی بێت من تائێستا نەمزانیووە چونكە كۆبوونەوە نەكراوە هەتا پێمان بڵێن هاتنەكەی سەبارەت بەچی بووە، من پێموایە دەبێت كورد خۆی ئامادە بكات بۆ هەموو ئاڵوگۆڕێك."

دەربارەی ئەوەی كورد دەبێت چی بكات وەك خۆت دەڵێی دەبێت خۆی ئامادە بكات بۆ هەموو ئاڵوگۆڕییەك؟

مستەفا چاوڕەش دەڵێت:"یەكەم پێش هەموو شتێك دەبێت كورد یەكڕیز بێت، ورتە ورت و ناكۆكی و ملمانێی كە هەیە وەلا بنێت، پێش هەموو شتێك دەبێت كورد یەكگرتوو بێت، ئەم پەرلەمانەی كە هەڵبژێراوە شەڕە قسە و قسەی نابەجێ نەكەن، بە بەرنامەوە بچن بە یەكگرتوویی ناكرێت یەكێتی لە ئاوازێك و پارتی لە ئاوازێك بێت، چونكە لەوێ دەبینە سینەمای شیعە و عەرەبەكان و ئەوانەی كە لەوێن چونكە كەسیان چاویان بە ئازادی كوردستان هەڵنایەت ئەگەر بۆیان بكرێت ئەو تۆزە ئازادییەی كە هەمانە ئەوەش ناهێڵن ناو بەناو ساروخ دەنێن بە فڕۆكەخانەوە، ساروخیان نا بە پردێوە ئینجا ناوی حەشدی شەعبیە یان ناوی هەرچیەكە لەبەرئەوە ئێمە پێمانوایە دەبێت یەكگرتوو بین پارتی و یەكێتی یەكڕیزبن و هەردوولا دابنیشن پێكەوە بەرنامەیەكی سیاسی چاكیان هەبێت و دابنیشن و نەخشیەكی جوان دابنێن و بە یەكگرتووی بچنە بەغداد، وە لە گەڵ ئەو لایەنانەش هاوكاربن و ڕێككەوتن بكەن."

مستەفا چاوڕەش لەسەر قسەكانی بەردەوام بوو كە دەبێت كورد چی بكات؟ لەو ڕوەوە وتی:" ئەگەر وەك كورد بەوجۆرە یەكگرتوو نەبین ئەوا دەبینە ئەوەی كە لە كەسایەتی خۆمان كەمدەكەینەوە و ئەوانە شتەكانی خۆیان بەسەرماندا دەسەپێنن، وە ئەوەی خۆیان بیانەوێت دەیكەن چونكە زەمانی مام جەلال و كاك مەسعو دزەمەنێك بوو كە مام جەلال كە لە بەغداد بوو دەیتوانی هەموو لایەنەكان كۆبكاتەوە ئێستا وایلێهاتووە پەرش وبڵاوە، كورد خۆی پەرش و بڵاوە لەبەرئەوە ئەگەر ئەوە نەكرێت ئێمە هەموومان زیان دەكەین و بەكەیفی خۆیان دەستكاری دەستور دەكەن لەو ماددانەی كە پەیوەندیدارن بە كورد، ئێمە دەبێت پێداگری بكەین لەو دەستورەی كە دانراوە بزانیین كێ لەگەڵمان جێبەجێ دەكات لەگەڵ ئەودا هاوكار بین."

بەرپرسی هێزەكانی حەفتای پێشمەرگە دەربارەی دۆخی عێراق و هەرێم لە دوای كشانەوەی هێزەكانی ئەمەریكا لە عێراق، دەڵێت” ئێمە دەبێت خۆمان ئامادە بكەین بۆ هەموو شتێك، ئەگەر ئەمەریكاش بكشێتەوە یا نا ئێمە بۆخۆمان یەكگرتوو بین، ئەگەر ئێمە بەرنامەیەكی سیاسی و سەربازی باشمان هەبێت، دنیاش هەمووی ئاگای لێیە وڵاتانی ئەوروپاش ناكرێت ئەگەر كشانەوە دەستبەرداری هەموو شتێك ببن، خۆشمان ئەگەر بەرنامەیەكی باشمان هەبێت و خۆمان ئامادە بكەین بۆ هەموو ئاڵوگۆڕێك و بۆ هەموو قوربانیەك بۆ هەموو پەلاماردانێك، هێزی پێشمەرگە لە ڕابردوودا شەڕی هەموو ڕژێمە دیكتاتۆرەكانمان كردووە لە 1963 و لە دوای ئەوە لە شۆڕشی ئەیلول لەمانە (سەدام) مان ڕووخاند، كۆڵەكەی ڕوخانی سەدام حسێن هێزی پێشمەرگە بوو، ئەوانەی كە ئێستا له سەر‌ حوكمن هەموویان لە ئێران و لە توران و لە شوێنەكانی تر بوون، من ئەوكاتە لێپرسراوی مەكتەبی پەیوەندییەكان بووم بێجگە لە بەشی پێشمەرگە هەرچی حیزب هەیە لە سلێمانی بوون بە توركمان و بە عەرەبەوە، كاغەزم لایە لە یادەوەرییەكانی خۆمان هی جێگری مالیكی یە لە 2002 هاتووە پێش ڕووخانی سەدام بردووە بۆ لای مام جەلال و خزمەتمان كردوون و بارەگامان بۆ كردونەتەوە و مانگانەمان پێدان و سەیارەمان بۆ كڕیون، مەجلیسی باڵای توركمان و حیزبی دەعوە ، ئێستا ئەوان دەوڵتدارن ئێستا شتێكی ترە ئەگەر ئێستا خۆمان بەتەنیا بچن كورد زیان دەكات”

مستەفا چاوڕەش زیاتر وتی:" ئومێد دەكەین لە دوای كشانەوەی هێزەكانی ئەمەریكا, عێراق هیچی لێ نەیەت چونكە ئێمە بەشێكین لە عێراق و دژی داعش و تیرۆریسان ئێمە سێ چوار ڕۆژە عەمەلیاتی هاوبەشمان هەیە و بەیەكەوە ئیش دەكەین لەگەڵ سوپای عێراقدا چونكە مەترسیەكە هەر بۆ سەر ئێمە نییە بۆ سەر عێراقیشە لەبەر ئەوە ئێمە ئومێد دەكەین توشی كێشە نەبین لەگەڵ عێراقدا چونكە عێراقیش بەهی خۆمان دەزانیین بەڵام لەسەروو هەموو شتێكەوە دەبێت یەكگرتوو بین."

مستەفا چاوڕەش لە وتووێژەكەدا وەڵامی ئەو پرسیارەشی دایەوە ئایا كورد دەتوانێت چی بكات، لە كاتێكدا هێزەكانی پێشمەرگە یەكیان نەگرتۆتەوە، ئایا دەتوانن لەو ماوە كەمەی كە دوو هەفتەیە هەیە هێزەكانی پێشمەرگە یەك بگرنەوە؟ لە وەڵامدا مستەفا چاوڕەش وتی ” نەخێر ئەوە ئیشە ماوەی زۆری دەوێت، یەكگرتنەوەی هێزی پێشمەرگە هەروا ئاسان نییە، ئێمە ئێستا هێزی پشتیوانیمان 5500 خستومانەتە سەر وەزارەت بۆ یەكگرتوویی، لیوای 17 مان دوێنێ لە كێوماڵبووە دژی داعش سەر بە وەزارەتە لیوای 16 مان خستۆتە سەر وەزارەت و لیواكانی ترمان ئامادە كردووە كە هەموومان بتوانین بەیەكەوە هێزی پێشمەرگە یەكگرتوو بكەین ئەوە پەیوەندی بە ڕۆیشتنی ئەمەریكاوە نییە بەڵكو پەیوەندی بەخۆمانەوە هەیە دەبێت بەرنامەمان هەبێت پەیوەندی بەوانەوە نییە كە ئەوان دوو هەفتەی تر بكشێنەوە، هەتا لێرە بن ئەوان هاوكارمان دەبن، بەڵام دەبێت خۆمان پشتی خۆمان بخورێنین لەبەرئەوە ئومێد دەكەم هەموومان بتوانیین لەماوەیەكدا ئەوە بكەین، لەدوای ڕووخانی سەدام لە ساڵانی 2006 و 2007 و 2008 ئێمەو پارتی كە دائەنیشتین وەكو یەك قسەمان دەكرد ، ئەوەی ماویشمانە ئێمە و برایانی پارتی دەبێت هەوڵبدەین هێزی پێشمەرگە یەك بخەین و سەر بە وەزارەت بێت ئینشائەڵا ئێمە درێغی ناكەین و هەنگاوی بشمان ناوە كە هێزی پێشمەرگە هەنگاو بە هەنگاو ڕێك بخەینەوە. ”

ئایا هیچ بەرپرسێكی پێشمەرگە لە سەر هێرشەكانی داعش بە هۆی كەمتەرخەمیەوە سزا دراوە؟ مستەفا چاوڕەش ووتی:"  ئێستا مەسەلەكە شەڕە تفەنگ نەبووە هەتا بوترێت جەبهەكەی شكاوە و ڕابكات، هەندێك ئیمكانیاتیات هەیە كامێرای حەراری و هەندێك شتیان هەیە ئەوانە لە شوێنێكدا 17 فیشەكیان تەقاندووە و لە بارەگایەكیان 7 فیشەكیان تەقاندووە، بە دوربین پاسەوانەكەی بینیووە و لێداوە بەڵام ئەوە واتای ئەوە نییە ئەگەر كەمتەرخەمی هەبێت لێپرسینەوە نەبێت، دەبێت ئێمە هەوڵبدەین هەموو ئەوانەی لەشەڕدا ئازا و قارەمانن و ڕۆڵیان هەیە ڕێزیان لێبگیرێت، ئەوەی كەمتەرخەمە لێپرسینەوە هەبێت. "

" لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا لای سەرۆكی هەرێم كۆبوونەوەیەكمان كرد بۆئەوەی چۆن بتوانیین نەخشە ڕێگەیەك دابنێن دژی تیرۆریستان و داعشەكان كە هەموو فەرماندەی میحوەرەكان لەوێ بوون ، من لەوێ بووم ،كاك نەجاتی هێزی 80 لەوێ بوو شتێكمان كردووە، لەم چەند ڕۆژەشدا هەندێك چالاكی باشمان كردووە من خۆم لە خوارەوە بووم لەو شوێنانەی كە كۆتا شوێنی تیرۆریستەكان بوو هێزی پێشمەرگە چوو بوو هەندێك شتیان گیراوە و ئەشكەوتەكانیان گیراوە، ئێسك و پروسكی خەڵكمان دۆزیوەتەوە ئەوانەی كە ناحەقی ڕەمیان كردوون، قاعیدەی ساروخمان گرتووە، شوفڵی خەڵكی ڕفاندووە وەختی خۆی هەمووی گیراوەتەوە، لە میحوەرەكانی تری 6 و 7 هەمووی بەردەوامن لەگەڵ سوپای عێراقیشدا ئەمجارە كۆتا هەڵمەتمان هەماهەنگیمان كردووە لەگەڵ سوپای عێراقدا چونكە مەترسیە بۆ سەر عێراق و بۆ سەر ئێمە دەبێت ئێمە هەموومان هەوڵبدەین بەرنامە دابنێن چەندجاروەزارەتەكانی ئێمە چوونە بەغداد كۆبوونەوەیان لەگەڵدا دەكردن و بەڵینیان دەدا شتی هاوبەش بكەین و نەیاندەكرد، ئەمجارە بە نەفەسێكی باشەوە هاتوون، ئێمەش هێزەكانی خۆمان ساز و ئامادە كردووە بۆئەوەی كەموكوتیەكانمان پڕبكەینەوە و سەنگەرەكانمان پتەو بكەین بەو نەفسە كاردەكەین. مستەفا چاوڕەش بەرپرسی هێزەكانی حەفتای پێشمەرگە وایوت.

پێشتر شێخ جەعفەر شێخ مستەفا، جێگری سەرۆكی هەرێمی كوردستان ڕەخنەی لەو پەرلەمانتارانە گرتبوو كە حیزبە كوردییەكانی بەرامبەرییان تۆمەتبار دەكەن لەسەر بابەتی هێرشەكانی داعش.

بەرپرسی هێزەكانی حەفتای پێشمەرگەش (مستەفا چاورەش) هەمان بۆچونی هەیە و ڕەخنە لە پەرلەمانتاران دەگرێت و دەڵێت:" من دەڵێم یەكڕیز نیین و تەبا نیین، دەبێت پەرلەمان هی خەڵك بێت، پەرلەمان پێش ئەوەی دابنیشێت بزانێت ئەگەر پارتیەكە قسەی كرد و یەكتیەكە بچێت بەگژیا، ئەگەر یەكێتیەكە قسەی كرد پارتیەكە بچێت بە گژیا ئەمە عەیبە، من پێموایە دابنبشن بەرنامەی باش دابنێن بۆئەوەی چی خزمەتی خەڵكی كوردستان دەكات لە خزمەتی كەسوكاری شەهیدان و پێشمەرگە و فەرمانبەران، خوێندكار دێتە سەر شەقام ، مامۆستا دێتە سەر شەقام، دابنیشن بەرنامەیەكی هاوبەش دابنێن ئەم شیر و تیر لەیەكدانە جوان نییە، ئەو پەرلەمانەی لای خۆمان دەیبینم بەزەیم پێیاندا دێتەوە لەو قسانەی كە بەرامبەر یەكتری دەیكەن، دانیشتوون ئەو دەڵێت واو ئەو دەڵێت وا، ئازارەكەی لای ئێمەیە لای گەنجێك نییە كە ئێستا بۆتە ئەندامی پەرلەمان یاخود لە شوێنێك قسە دەكات، نابێت دوای ئەو قسانە بكەوین دەبێت سەركردایەتی سیاسی كورد دابنیشن بۆ ئەم بارودۆخە بەرنامەیەكی چاك و یەكگرتوویان هەبێت ئەوا دەتوانێت پەرلەمانەكەش یەكبخاتەوە هەم پێشمەرگەش یەكبخاتەوە كە زیاتر ئەوە هەنگاوی باشە.”