- جنێو لەوێدا كێشە نیە كە هەیە، لەوێدا كێشەیە كە سەرئەكێشی بۆ (جنێویزم). لەوێدا كە بەشێكە لە زمانی شەعبی، ئاساییەو ئەسڵەن زمان و كولتورو كۆمەڵگای بێ جنێو بوونی نیەو ئا لەم قسەیەش مەبەستم ئەوەنیە كە جنێو شتێكی باشە، بەڵكو مەبەستم ئەوەیە كە لە ئاستی كۆمەڵایەتی و ڕەفاقەت و بەیت و بالۆرەی كولتوری.. زمانی ڕەسمی ناخواو ئەوەی كە كۆڵەكەی ژیانی ڕۆژانەی خەڵكە، زمانی میللییە نەك زمانی فەرمی. مرۆڤەكانیش تا لەگەڵ یەكدا ناڕەسمییتربن، نیشانەی دۆستایەتی و خۆشەویستییە، نەك نیشانەی بێ ڕێزیی!
- دەی ئەو ناڕەسمییەتە، لە بابی سوعبەتدا جنێوی بەریئانەشی تێئەكەوێ و لە بابی شەڕیشدا، وەكچۆن مرۆڤەكان شەق و بۆكس ئەهاون، جنێویش ئەدەن و تا ئێرا سروشتی تاك و كۆمەڵگاكانە، كە گرنگە بە شێوازی پەروەردەیی و زانستی و یاسایی.. كار لەسەر خاوكردنەوەی ڕەگە دەروونی و كۆمەڵایەتییەكانی جنێو بكرێت و لێكەوتە خراپەكانی كەم بكرێتەوە.
- ئەوەی كە لێرەدا مەبەستی منەو لام نائاساییە، خودی جنێو نیە، هەیمەنەی جنێوە بەسەر زماندا. بوونە پەراوێزییەكەی جنێو كێشەنیە، بوونە باڵادەستەكەی كێشەیە، دەی جنێویش لە زمانی ڕەسمییەوە هەژموون ئەكاتە سەرمان، نەك لە بوونە میللییەكەیەوە. یەعنی كاتێ شتەكە ئەبێتە زمانی سیاسەت و دین و ڕۆشنبیری و حیزب و ڕاگەیاندن.. ئیتر ئێمە لە جنێوەوە پەڕیوینەتەوە بۆ "جنێویزم" و كێشەكەش ئا لەم بە سەنتەربوونەدایە.
- وتراوە فیتنە لە قەتڵ واوەترە، یەعنی قەتڵ نەتیجەیەو فیتنەیەك دروستی ئەكات، فیتنەش یان بیركردنەوەیەكی خراپی خۆتە یان قسەیەكی خراپی یەكێكی ترە یان دۆخێكە كە هاوسەنگی تیا لە دەست ئەدەیت.. سیاسەتیش كایەی رێكخستنی كۆمەڵگایە، یەعنی شوێنی موعالەجەكردنی فیتنەكانە، وەلێ كە سیاسەت خۆی ئەبێتە فیتنەیەكی گەورە و زمانەكەی ئەبێتە جنێویزم، ئیتر كام خوێ بكەین بە كام گۆشتەوە؟
- عەقڵیەتی "تاكڕەهەندیی"، فرەیی نافامێ و ئەویتر قبوڵ ناكاو ئەیكات بە شەیتان، ئا لێرەشدا جنێو وەزیفەی سیاسی و ئایدۆلۆژیی پەیدا ئەكاو ئەبێتە چەكی كاریگەری یەكلاكردنەوەی ململانێكان و ئیتر دەسەڵات و معارەزە، دیندارو بێدین، چەپ و ڕاستی ئیمە.. چەكی جنێو هەڵئەگرن و ئەشیتەقێنن، چونكە هەموویان، لە هەمان عەقڵیەتدان!
- لە دۆخێكی واشدا، ئیتر جنێو ئەبێتە شوناس و هەر ئاڕاستەیەك جنێوی تایبەت بە خۆی هەیە، كە بەوەدا ئەتوانی بیناسیتەوەو لەویتر جیای بكەیتەوە. مەسەلەن عادەتەن "كۆیلە" ئەو جنێوەیە كە بە پارتییەكان ئەوترێ و لە بەرامبەردا پارتییەكانیش جنێوی خۆیان داهێناوەو بە دژەپارتییەكان ئەڵێن "جاشسیغە". ئیتر كوردایەتی و دژەكوردایەتی و ئیسلامی و مولحیدو نوسەرو بانگخواز.. هەمووی جنێوی تایبەت بە خۆی هەیە، كە لە سیاقێكی ئایدۆلۆژیدا ئەیداو پێ ی ئەدرێ.
- بە زمانێكی هیگڵی، ئیتر ئێمە لەبەردەم تێزو ئەنتی تێزو سەنتێزدا نین، بەڵكو لەبەردەم جوێن و ئەنتی جوێن و سەنجوێنداین. هەر لە زەمانی جەلالی و مەلاییەوە، ئێمە لەناو پرۆسەیەكی جەماعیی بەرهەمهێنانی جوێنداین، چونكە لە هەر ئاڕاستەیەك بین، هەر لەناو عەقڵی تاكڕەهەندیداین و نەمانتوانیوە عەقڵی دیموكرات و فرەیی لەناو خۆماندا دروستبكەین و ئەویتر هەزم بكەین،، كە نەشتوانی ئەوە لە خۆتدا دروستبكەیت، ئیتر لەگەڵ ئەودا تەنیا شەڕ ئەمێنێتەوەو زمانیش كەرەستەی شەڕەكەیەو ئاسایی ئەخزێ بۆ ناوچەی جوێن.
- پارادۆكسی گوتاری ئیسلامییەكان لەوەدایە، لە ئاستی میللییدا شەڕ لەگەڵ جوێندا ئەكاو ئیتر تۆ لەگەڵ نزیكترین هاوڕێشت، ئەبێ بە زمانی ڕەسمی و سەلاموعەلەیك قسەبكەیت، كەچی لە ئاستی فكرییدا، بە ناشرینترین شێوە ڕووبەڕووت ئەبێتەوەو كۆڵێ جنێویت پێئەداو پێشی وایە ئەركێكی دینیی ڕاپەڕاندووە! لەكاتێكا ئەمە پێچەوانەیەو ئەسڵەن پێویست نیە زمانی وشك و ڕەسمی ببەیتە ناوچە میللییەكە،، بەڵكو پێویستە زمانی ئەوێ نەهێنیتە ناوچەی فكرو سیاسەت و لێرەدا ڕێزو ئارگۆمێنت یەكلاكەرەوەبێت نەك جوێن!
- كاتێ لەماڵەوە دانیشتویت و كارەبا ئەبڕێ، ڕەنگە لەبەرخۆتەوە، جنێوێك بە وەزیری كارەبا بدەی، كە ئەمە كێشەیەك نیە، ئەوە كێشە كە ئەم لەبەرخۆتەوەیە ببێتە لەبەرگشتەوە! لەكاتێكا ئەمە بۆ ئەوە نابێ و زمانی گشتی جیایە لە زمانی ماڵەوەو زمانی سیاسەت جیایە لە زمانی هەڵچوونی دەروونی و زمانی ڕەخنە جیایە لە زمانی شەڕی لاكۆڵان.
- سیاسەتی ئێمە، لەبری ئەوەی زمانی سیاسەت بۆ خەڵك دروستبكا، زمانی ڕۆژانەی خەڵكی كرد بە زمانی سیاسەت، كە ئەمە هەر سیاسەت تێك نادا، بەڵكو ئەخلاقیش. ئاخر سادەترین ئەخلاق كە لە پەروەردەی خێزان و مەكتەبەوە وەریئەگرین، ئەوەیە كە بێڕێزیی بە بەرامبەر نەكەین، كەچی لە سیاسەتەوە، ئەوە فێرئەبین، كە بەرامبەر پڕجنێوكەین!
- ئارگۆمێنتی سیاسی بە جنێو دروستناكرێ و مەساحەی فەسادیش بەوە كەم ناكرێتەوە، ئەوە تەنیا مەساحەی بێڕێزیی پێ زیاد ئەكرێ كە ئەمە خۆی فەسادێكی ترە. فەسادیش لە فەسادەوە لێ ی نادرێ، بۆیە گەندەڵەكان پیانخۆشە ڕەخنەو ناڕەزایی بچێتە دۆخی جوێن و ئەویش گەندەڵ ببێ. لە نەتیجەشدا ئیتر ئێمە ناكەوینە بەردەم فەسادو ئەنتی فەساد، بەڵكو ئەكەوینە بەردەم دوو فەساد، كە لەڕاستییدا چەنێك عەیبە پێت بكەویتە فەسادی یەكەمیان، ئەونەش عەیبە پێت بكەوێتە فەسادی دووەم، چونكە یەك ڕێگا هەیە بۆ لیدانی فەسادو دووەمی نیە، ئەویش ئەوەی كە ئەنتی فەساد خۆی فەساد نەبێت!
- ترەمپ بۆیە مەترسی بوو، چونكە خەریكی گێڕانەوەی زمانی سیاسەت بوو بۆ زمانی میللی، كە ئەوەش زمانی پچڕان و شەڕەنگێزی و تێكدانی هەموو شتێكە لەپێناو تێركردنی حەزی دەسەڵاتخوازیی كەسێك.. ئێمە پەنجا ساڵە، زۆر بە خەستی لەو جۆرە زمان و سیاسەتەداین و ئاڕاستەیەكیش نیە بۆ خاوكردنەوەو پێچەوانەكردنەوە، بەڵكو مونافەسەكە لەسەر ئەوەیە كە كێ گرژتری بكاو ئەو گرژییە بۆتە خودی سیاسەت، دەی لوتكەی ئەو گرژییەش لەئاستی زماندا جنێوە.
ماویەتی